مراقبت های پس از زایمان طبیعی

مراقبت های پس از زایمان طبیعی برای سلامتی مادر و نوزاد بسیار حائز اهمیت می باشد.زایمان به دو شکل سزارین و طبیعی انجام می گیرد که در زایمان به شکل طبیعی همواره کم خطر تر و بهتر از سزارین است. در نتیجه پیشنهاد می شود اگر مادر جنین دارای شرایط مساعد جسمی و روحی باشد زایمان به روش طبیعی انجام گیرد.

اکثر زنان ترس زیادی از زایمان طبیعی دارند و حتی فکر کردن به این نوع زایمان آنها را مضطرب می کند. زایمان یک روال طبیعی است که  تمام زنان باردار یک خصوصیت ندارند بلکه نحوه انجام زایمان آنها با هم متفاوت است. بنابراین زایمان دوران سخت و در نهایت شیرین برای اعضای خانواده و در حین حال از حساسیت زیادی برخوردار است‌.

 

نشانه های زایمان طبیعی

زمان تولد نوزاد دقیق و قابل تشخیص نیست طوری که زمان اعلام آن توسط متخصصان زنان و زایمان به صورت تقریبی است. بنابراین درد و نشانه های زایمان طبیعی دو الی سه هفته قبل از زایمان شروع می شود که به شرح زیر است.

پایین آمدن برآمدگی شکم

پایین آمدن و حرکت سر جنین به سمت مثانه یکی از نشانه های زایمان به شکل طبیعی است. در این حالت به دلیل فشار کمتر روی رویه مادر تنفس برای وی آسان می شود. در حین حال فشار روی مثانه زیاد و موجب تکرار دفع ادرار می شود. این علائم در بارداری اول چند هفته قبل از زایمان رخ می دهد اما در بارداری های بعدی کمتر از یک هفته طول می کشد.

خروج ترشحات از رحم

بعضی اوقات احتمال دارد چند روز قبل از زایمان دهانه رحم تا حدودی باز شود و ترشحات به رنگ صورتی همراه خون از رحم مادر خارج شود.

پارگی کیسه آب

یکی از علایم زایمان پارگی کیسه آب است که با پاره شدن آن مایعات، ترشحات و آب از قسمت ناحیه تناسلی مادر خارج می شود. این عمل قبل از موقع شروع زایمان و یا یک روز مانده به زایمان رخ می دهد.

انقباضات رحمی

زمان زایمان ایجاد انقباضات رحمی به شکل نامنظم امری طبیعی محسوب می شود. ولی با هر چه نزدیکتر شدن زمان زایمان این انقباضات به صورت منظم و کوتاه ایجاد می شوند.

 

 

اسهال

یکی دیگر از علائم زایمان اسهال است که به دلیل فشار زیاد به اندام داخلی بدن این اتفاق رخ می دهد.

مراحل بدنیا آوردن نوزاد

زایمان طبیعی در سه مرحله انجام می شود که به شرح زیر است.

مرحله اول

در این مرحله با بررسی دهانه رحم میزان باز شدن آن مشخص می شود که با نزدیک شدن زمان زایمان دهانه رحم بیشتر باز شده و احساس درد در قسمت هایی مانند مقعد، شکم و کمر به وجود می آید. در آخر دهانه رحم ممکن است ده سانتی متر باز شود که مرحله زور زدن مادر از اینجا شروع می شود.

مرحله دوم

در این مرحله دهانه رحم به صورت کامل باز می شود و نوزاد به دنیا می آید. در این مرحله مادر نقش اصلی دارد طوری که با زور زدن وی انقباضات رحمی فعال شده و جنین به راحتی از شکم مادر خارج می شود.

مرحله سوم

مرحله نهایی از زایمان که نوزاد به دنیا می آید‌ سپس با خروج جنین جفت را از وی جدا می کنند.

البته مدت زمان زایمان برای هر شخص متفاوت است و معمولا مدت زمان در زایمان های اول بیشتر از زایمان های بعدی است.

مراقبت های پس از زایمان طبیعی کدامند؟

مراقبت های بعد از زایمان طبیعی همانند مراقبت های قبل از زایمان برای مادر ضروری است که در زیر به چند مورد اشاره می شود.

انقباضات رحم

جهت بازگشت بدن به حالت نرمال شش هفته زمان نیاز است که در این زمان دردهای عضلانی در قسمت لگن مشاهده می شود. برای کاهش این انقباضات مصرف مایعات خود را بالا ببرید. مدام در حال خالی کردن مثانه باشید و یک بالش نرم در زیر شکم قرار دهید و روی آن دراز بکشید.

مراقبت از نوک پستان

تغذیه نوزاد از شیر مادر و به وسیله پستان انجام می شود بنابراین تمیز نگه داشتن از طریق آن ضروری است. پستان را در طول روز یک بار بشویید و در معرض هوا خشک کنید. اگر نوک پستان شما ترک برداشت کافیست برای بهبود آن یک قطره از شیر خود را روی آن بپاشید. همچنین استفاده از محلول، کرم و صابون شستشو توصیه نمی شود.

نزدیکی

بیشتر مادران به دلیل درد حاصل از بخیه تمایلی به عمل نزدیکی ندارند. بنابراین تا زمانی بهبود بخیه ها و حدود بیست روز نزدیکی را به تعویق بیندازید.

خستگی

نیاز شبانه روزی نوزاد به نگهداری و مراقبت مادر را بسیار خسته می کند. بنابراین در اوایل ماه های زایمان از هر فرصتی برای استراحت استفاده کنید. زمانی که نوزاد خواب است کار منزل را کنار بگذارید و شما هم به استراحت بپردازید.

ناحیه پرینه

فاصله بین مقعد و دستگاه تناسلی را ناحیه پرینه گفته می شود که موقع زایمان این قسمت پاره شده یا فشار زیادی به آن وارد می شود و درد آن حدود یک ماه طول می شود‌. جهت کاهش درد این ناحیه استفاده از توالت فرنگی، نشستن در آب ولرم و ماساژ ناحیه پرینه با داروهای تجویز پزشک الزامی است.

یبوست

اکثر مادران در اوایل زایمان با بیماری یبوست دست و پنجه نرم می کنند. در این زمان استفاده از رژیم غذایی مناسب سرشار از فیبر، مصرف مایعات به ویژه آب تاثیر زیادی در رفع یبوست دارد.

 

رعایت بهداشت و مراقبت های پس از زایمان طبیعی

محل بخیه ها را مدام خشک و تمیز نگه دارید. هر روز دوش بگیرید ولی برای شستن پرینه و دستگاه تناسلی لیف را به کار نبرید. همچنین بعد از اتمام حمام از حوله بهداشتی یا باد ملایم سشوار جهت خشک کردن ناحیه واژن استفاده کنید.

مراقبت های روانی

احساس افسردگی و غم بعد از زایمان بسیار شایع و طبیعی است. اما اجازه ندهید این افسردگی بر شما تسلط یابد و به یک روانشناس مراجعه کنید. متخصصان زیادی در این زمینه مشغول به فعالیت هستند که با رعایت نکات کلیدی مشکلات شما را در رابطه با افسردگی بعد از زایمان برطرف می کنند.

شما جهت گرفتن اطلاعات کافی در مورد زایمان طبیعی و راه های درمان و مراقبت می توانید به منابع نوین طب ایران مراجعه کرد و از مزایای آن بهره مند شوید.