نوزادان در معرض زردی

زردی بیماری است که در بدو تولد نوزادان در معرض آن قرار میگیرند و انواع مختلفی دارد. افزایش غیر قابل کنترل بیلی روبین در خون نوزاد مسبب زرد شدن پوست و شروع بیماری است که باید والدین حتما اقدامات لازم در این خصوص را انجام دهند. به طور کلی بیشتر از نیمی از نوزادان مبتلا به این بیماری می شوند و در نوزادی که شرایط خاص تری دارند احتمال ابتلا به ۸۰ درصد می رسد و ممکن است پروسه درمان هم برای کودکان با شرایط خاص تر کمی متفاوت تر و طولانی تر شود.

زردی در نوزادان

همانطور که گفتیم درصد زیادی از نوزادان فول‌ترم دچار بیماری زردی می شوند و این تغییر رنگ اغلب در هفته‌های ابتدایی تولد رخ می دهد. بیشتر نوزادان دچار این عارضه می شوند اما سطح بیلی روبین در آن ها متفاوت است و ممکن است علائم متفاوتی هم داشته باشند. این بیماری اغلب بی خطر است و یا خود به خود رفع می شود و یا اینکه با روش های درمانی درمان می شود.

نوزادان در معرض زردی

 

سطح بالای یک رنگ‌دانه در خون به نام بیلی‌روبین ‌باعث زردی پوست می‌شود. خون انسان حاوی بیلی‌روبین است و بیلی‌روبین یکی از محصولات جانبی شکستن گلبول‌های قرمز پیر است. کبد به طور طبیعی،‌ بیلی‌روبین را از خون خارج می‌کند و بعد بدن از طریق مدفوع آن را دفع می‌کند. در طول بارداری،‌ کبد مادر‌،‌ بیلی‌روبین بدن جنین را دفع می‌کند. پس از تولد، مدتی طول می‌کشد تا کبد نوزاد کار خودش را شروع کند.

در نتیجه، رنگ‌دانه در خون نوزاد تجمع پیدا می‌کند و پوست نوزاد،‌ ته‌رنگ زرد ناشی از یرقان به خود می‌گیرد. این نوع زردی‌ که زردی فیزیولوژیک‌ نامیده می‌شود، معمولاً در روز دوم یا سوم زندگی نوزاد روی پوستش ظاهر می‌شود و طی دو هفته خودبه‌خود از بین می‌رود.

در نوزادان زودرس،‌ زردی در روز پنجم تا هفتم زندگی به اوج خود می‌رسد و ممکن است رفع شدن آن تا دو ماه طول بکشد. رنگ زرد معمولاً ابتدا در صورت نوزاد ظاهر می‌شود و سپس به سمت پایین حرکت می‌کند تا به گردن و قفسۀسینه و پایین‌تر برسد. در موارد نادر نیز زردی می‌تواند تا انگشتان پای کودک پیش برود.

ارتباط شیردهی با معرض ابتلا به زردی در نوزادان

تصور عمومی بر این است که نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند بیشتر در معرض ابتلا به زردی هستند. در جواب سوالاتی که در این خصوص مطرح شده باید بگوییم که شیر مادر باعث ایجاد این عارضه نمی شود و این کم آبی بدن نوزاد است که عاملی موثر در ایجاد یرقان است. با توجه به اینکه تغذیه با شیر مادر و شیر خشک دلیل قطعی برای ایجاد یرقان نوزادی نیست اما اگر به میزان کافی تغذیه دریافت نکند احتمال ابتلا شدن آن بسیار است.

بیشتر نوزادان در ۷ تا ۱۱ روز از تولد دچار عارضه زردی از شیر مادر خواهند شد. دلیل ایجاد این عارضه بیشتر بودن دفعات شیردهی نوزاد و وزن گیری نوزاد و یا شیر مادر حاوی ماده ای باشد که در توانایی کبد برای پردازش بیلی روبین اختلال ایجاد نماید.

به طور کلی نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند این بیماری شیوع بیشتری دارد و در بیشتر موارد هم نگران کننده نیست. اما در برخی موارد هم پیش آمده که هر چه دفعات شیردهی نوزاد بیشتر بوده میزان زردی نوزاد هم افزایش پیدا کرده است که در این صورت بایستی دو روز شیردهی متوقف شود و از شیر خشک استفاده کنید. بعد از دو روز و پس از پایین آمدن سطح بیلی روبین و با نظر پزشک می توانید دوباره شیردهی را آغاز کنید.

این عارضه در بیشتر موارد موضوع نگران کننده ای نخواهد بود و زمانی شرایط بیماری وخیم و نگران کننده است که سطح بیلی روبین به قدر افزایش پیدا کند که باعث آسیب دائمی به سیستم عصبی نوزاد شود و کودک را دچار فلج مغزی کند.

مهمترین عوامل افزایش‌ دهندۀ زردی در نوزادان

وجود بیماری های پیش زمینه ای در هنگام تولد نارسایی های کبد و زودتر از موعد به دنیا آمدن همگی موجبات زردی در نوزاد خواهند شد. در برخی موارد این درصد ابتلا بیشتر می شود:

اگر در خانواده سابقه ابتلا وجود داشته باشد مثلا خواهر یا برادر بزرگتر به این عارضه مبتلا شده باشند.

وجود کبودی در دوران تولد باعث افزایش بیماری خواهد شد.

نارس بودن نوزاد و عدم توانایی کبد در پردازش بیلی روبین

داشتن اختلال ژنتیکی خاص

این بیماری می تواند در ۲۴ ساعت اول تولد هم ایجاد شود که به آن زردی پاتولوژیک گفته می شود و اگر نوزاد دچار عارضه هایی از قبیل اختلالات کبدی، اختلالات مثانه و روده، وجود عفونت، ترومای شدید یا برخی از آسیب های شدید نوزاد در حین تولد، وجود بیماری های خاص، ناسازگاری های RH خون جنین و ناسازگاری مرتبط با گروه خونی باشد درصد ابتلای آن بالا خواهد رفت و نیاز به بررسی های دقیق پزشکی خواهد داشت.

فاویسم یا زردی ناشی از پرخونی

در پاره ای از مواقع ممکن است زردی به دلیل اختلالی در مادر ایجاد شود. معمولا این مورد برای نوزادان متولد شده از مادران دیابتی و مادرانی که تاخیر رشد داخل رحمی در زمان بارداری داشته اند مشاهده می شود.

اگر نوزاد دچار کم کاری تیروئید باشد در نتیجه با کاهش هورمون تیروئید خطر ابتلا به این عارضه را افزایش می دهد. در اینصورت بررسی های پزشکی کاملا بیماری را درمان می کند و نگران کننده و خطرناک نیست.

زردی درنــوزاد ناشی از ناسازگاری های خونی

در برخی موارد گروه خونی مادر و نوزاد با هم تطابق ندارد و همین عامل ایجاد زردی نوزاد می شود. معمولا در مادران با گروه خونی O اگر نوزادانی با گروه خونی A و B داشته باشند خطر ابتلا در آن ها بیشتر است. در مواردی هم که ناسازگاری RH وجود دارد احتمال افزایش بیماری بیشتر است وقتی RH مادر منفی و RH نوزاد مثبت باشد خطر ابتلا به یرقان بیشتر می شود.

شرکت نوین طب ایران با ارائه خدماتی به والدینی که نوزاد آن ها دچار عارضه زردی شده است فعالیت می کند و خدمات و دستگاه هایی که به کار می گیرد از استانداردهای جهانی برخوردار است. این شرکت با ارائه لوازم بهداشتی و پزشکی توانسته است دغدغه افراد از بابت تهیه این محصولات را کاهش دهد.

 

زردی درنــوزاد ناشی از ناسازگاری های خونی

مادران نباید خود را مقصر بیماری فرزند خود بدانند

کدام نوزادان در معرض خطر بالاتری برای زردی قرار دارند؟

الف- اگر مادر گروه خون O داشته باشد ولی نوزاد گروه خون A یا B داشته باشد.

ب- اگر مادر Rh منفی و نوزاد Rh مثبت داشته باشد. بخصوص اگر مادر آمپول درگام حین حاملگی و بعد از زایمان دریافت نکرده باشد و به ویژه در زایمان های دوم به بعد.

ج- سابقه زردی در فرزندان قبلی

د- عدم دریافت کافی شیر مادر در روزهای اول زندگی

ه- نوزادان نارس (سن حاملگی کمتر از 37 هفته)

و- نوزادان با وزن تولد کمتر از 2500 گرم

ز- نوزادان متولد شده از مادران مبتلا به دیابت

ح- نوزاد مبتلا به فاوویسم